Friday, April 7, 2017

Giả nhời vài câu "học rởm" về quốc tổ Hùng Vương

Trong thời gian gần ngày giỗ tổ Hùng Vương mấy năm nay có khá nhiều học giả, chữ nghĩa đầy mình, viết những bài “phân tích” truyền thuyết và tục giỗ tổ Hùng Vương của người Việt một cách rất hồ đồ và ngạo ngược. Các học giả này phần lớn đều “làu thông kinh sử”… của Tàu, lấy đó làm thước để “đo” truyền thuyết Việt, lấy cách nhìn “lịch sử” hiện đại để soi huyền sử cổ đại... Họ có ngờ đâu rằng đó chỉ là cách nhìn phiến diện và sai lệch. Riêng ở thái độ bất kính với tổ tiên, với quá khứ cũng đủ vứt những bài viết đó vào sọt rác, khỏi cần đọc làm gì.
Cổng lên đền Hùng ở Phú Thọ: Cao Sơn Cảnh Hành.

Bài này điểm qua một số câu hỏi… “hơi ngu” của các học giả này và giải đáp nó dưới ánh sáng của Sử thuyết Hùng Việt.

1. Tại sao 18 đời Hùng Vương lại kéo dài hơn 2000 năm? Có phải mỗi vị vua Hùng như vậy trung bình thọ trên trăm tuổi?
Câu hỏi này tưởng là khó trả lời, nhưng nó lại thể hiện ngay sự hiểu biết lệch lạc cơ bản của người hỏi. 18 đời và 18 vị vua là khác nhau. Các thư tịch, minh văn chép về Hùng Vương nói là “Thập bát thế”, nghĩa 18 triều đại, chứ có phải 18 vị vua đâu. Mỗi một triều đại Hùng Vương có cả hàng chục vị vua nhưng đều mang cùng một danh hiệu của triều đại đó như Hùng Quốc Vương, Hùng Hiền Vương… 18 triều đại kể ra hàng trăm vị vua Hùng, kéo dài 2000 năm có lẽ còn hơi ít. Phải trên 3000 năm mới đúng nếu kể cả những vị vua thời từ tiền lập quốc.

2. Các vua Hùng họ gì?
Có chuyên gia phân tích rằng bố của Lạc Long Quân là Kinh Dương Vương, cũng từng được coi là thuộc 18 vua Hùng, mà Kinh Dương Vương tên là Lộc Tục. Suy ra các vua Hùng mang họ của Kinh Dương Vương là họ Lộc… Thật sự là một sự khôi hài.
Các vua Hùng thì chẳng mang họ Hùng thì còn mang họ gì nữa? Nhưng họ Hùng là một họ đặc biệt, là “họ tộc” của cả đại tộc Việt chứ không phải của 1 dòng họ. Vị vua đầu tiên là Hữu Hùng Hoàng Đế, tức Đế Minh, là vua của Hữu Hùng Thị hay tộc họ Hùng. 18 đời Hùng Vương là 18 triều đại nên hiển nhiên không phải chỉ có 1 họ. Mỗi triều đại có thể mang một họ riêng hoặc cũng có thể trùng với một vài triều đại trước đó. Với 3000 năm lịch sử thời đại Hùng Vương thì việc một dòng họ có thể nắm quyền vài triều đại là bình thường.

3. Tại sao tên các vua Hùng lại đều là "tên Tàu"?
Các vị vua Hùng đều có những cái tên Hán Việt như Hùng Vũ Vương, Hùng Huy Vương... Vậy vua Hùng là người Tàu hay là vốn vua Hùng có các "tên Nôm" khác mà nay đã bị thất truyền?
Thực ra tên các vua Hùng được đặt bằng âm Hán Việt chẳng nói lên được là các vua Hùng là người Hán. Ngược lại, điều này nói lên rằng âm Hán Việt vốn là âm tiếng Việt thời cổ. Tại sao không gọi là âm Việt - Hán cho chính xác? Chữ mà được ngày nay gọi là chữ Hán thực ra vốn là chữ Việt, do người Việt sáng tạo ra và dùng nó cả vài ngàn năm nay.

4. Hùng Vương hay Lạc Vương?
Đây là một trong những câu hỏi đầy suy diễn của các học giả từ trước tới giờ. Họ thường viện dẫn các tài liệu nói rằng nước ta có các Lạc hầu, Lạc tướng,… nên phải có Lạc Vương và từ đó suy ra Hùng Vương phải là Lạc Vương chỉ vì do… “lỗi đánh máy”. Họ không thể nghĩ đơn giản hơn được hay sao?
Lạc Vương là Hùng Vương, không sai, nhưng điều ngược lại thì không đúng. Hùng Vương có thể không phải là Lạc Vương vì Lạc Vương chỉ là vua ở một phạm vi tương đối nhỏ ở Bắc Việt – Quảng Tây trong một thời kỳ đầu của lịch sử. Còn Hùng Vương có tới 18 triều đại, phạm vi trên toàn cõi Đông Nam Á và Hoa Nam. Làm sao lại gán ghép Hùng Vương với Lạc Vương được.


Phạm vi nước Văn Lang thời Hùng Vương.

5. Nước Xích Quỷ của Kinh Dương Vương làm sao có thể bao trùm toàn bộ vùng Nam sông Dương Tử?
Đúng là không thể có quốc gia nào có phạm vi mênh mông như vậy ở thời Kinh Dương Vương. Nhưng đây là sự gán ghép tư liệu lịch sử, lấy đất đai của nước Văn Lang của Hùng Vương gán vào nước Xích Quỷ từ thời Kinh Dương Vương. Đồng thời diễn giải lệch lạc phạm vi đã được mô tả rõ của nước Văn Lang: Đông giáp biển Nam Hải, Tây đến Ba Thục, Bắc đến hồ Động Đình, Nam giáp nước Hồ Tôn. Với mô tả này nước Văn Lang không chiếm toàn bộ vùng Nam Dương Tử mà là phần Tây Nam Trung Hoa ở Bắc Việt, Vân Nam, Quý Châu và Quảng Tây. Việc tự phóng đại phạm vi nước của Hùng Vương lên và gán cho nó vào thời kỳ đầu của Kinh Dương Vương để bảo thông tin đó là vô lý là một sự ngụy xảo, "gắp điều xằng bậy bỏ mồm người khác".

6. Chuyện Lạc Long Quân lấy Âu Cơ sinh ra một bọc trăm trứng, nở trăm trai là vô lý.
Truyền thuyết Trăm trứng chẳng có gì là vô lý từ góc độ truyền thuyết cả. Nó “vô lý” chỉ vì các học giả đang đeo những lăng kính “lịch sử” mà nhìn truyền thuyết. Câu cuối cùng trong truyền thuyết họ Hồng Bàng này đã minh định ngay ý nghĩa của hình ảnh trăm trứng: “Trăm người con trai chính là tổ tiên của người Bách Việt vậy”. Lạc Long Quân và Âu Cơ là đại diện của 2 dòng tộc Tiên và Rồng, Âu và Lạc đã kết hợp với nhau mà sinh ra các chi Bách Việt. Đây là cách thể hiện tóm tắt nguồn gốc sự phát triển lịch sử của Bách Việt. Đâu có phải hiểu theo nghĩa đen (đúng thật là “đen”, tối) như mấy học rởm ngày nay diễn giải.Chiếc trống đồng có 4 con cóc trên mặt trống, nhưng lại được trang trí bằng hoa văn Hủy long, dạng hoa văn đặc trưng của văn hóa Thương Chu.

7. Có nhiều vua Hùng vậy thì chẳng nhẽ tất cả các vua Hùng đều là quốc tổ và được thờ, giỗ?
Những vị vua Hùng được thờ ở đền Hùng không phải là con cháu của Lạc Long Quân. Ở đền Hùng Phú Thọ (và các di tích khác trong khu vực này) thờ 3 vị vua Hùng là:
– Đột ngột Cao Sơn cổ Việt Hùng thị thập bát thế truyền thánh vương
– Ất Sơn thánh vương
– Viễn Sơn thánh vương.
Đây hoàn toàn không phải 3 vị “thần núi” như các học giả đang tưởng tượng. Sơn là từ chỉ hướng Bắc (nay) vì là quẻ Cấn trong Bái quái. Từ Sơn ở đây tương đương với từ Lạc, cũng là chỉ hướng Bắc. “Cao Sơn thánh vương” tương đương với tên gọi “Lạc Vương”. Như thế 3 vị quốc tổ được thờ là 3 vị Lạc Vương mà vị đầu tiên là Đột ngột Cao Sơn (“đột ngột” – bất ngờ xuất hiện, trước đó chưa có ai), chính là Đế Minh của truyền thuyết Việt. 2 vị Lạc Vương còn lại là Đế Nghi và Lộc Tục. Đây mới đúng là các quốc tổ đã bắt đầu thời đại Hùng Vương được thờ cúng tại đền Hùng.

8. Tại sao lại lấy ngày 10-3 làm ngày giỗ tổ Hùng Vương?
Tháng 3 trong Âm lịch là tháng Thìn hay tháng của Rồng. Số 10 trong Thập can là Kỷ hay Kỵ. 10-3 nghĩa là ngày “kỵ long”, tức là ngày giỗ vua. Ý nghĩa của việc giỗ tổ là bên cạnh việc tưởng nhớ đến những vị vua đã có công dựng nước, nó còn mang ý nghĩa như ngày Quốc khánh. Theo chế độ phong kiến trước đây, ngày mất của vua cha cũng là ngày thái tử đăng quang, bắt đầu một triều đại mới. Ngày quốc khánh thì cả nước phải ăn mừng và được nghỉ lễ là quá đúng rồi...

Có lẽ còn nhiều câu hỏi “đểu” tương tự như vậy nữa của các học giả... không đến nơi đến chốn, khinh thường văn hóa truyền thống này. Nhưng thôi cứ để cho các vị ấy tự mãn với các sở học của mình. Rồi đến lúc khắc biết thế nào là quả báo khi phạm đến tổ tiên và thần linh Việt.

12 comments:

  1. Tác giả liên lạc với tôi, tôi giới thiệu một người biết rõ về lịch sử dân tộc, người từ lâu đã xác định đền thờ các vua Hùng là nơi linh thiêng nhất VN. Ở ngoài bắc thì tốt.

    ReplyDelete
  2. Xin anh cho biết, người "biết rõ về lịch sử dân tộc, người từ lâu đã xác định đền thờ các vua Hùng là nơi linh thiêng nhất Việt Nam" đó là ai ạ? Đọc bài viết trên tôi thấy hoang mang quá. Chả lẽ... những điều đang được xem là thiêng liêng đó là do ai đó đã ngụy tạo, và rồi chúng ta (trong đó có tôi) - kẻ hậu sinh - vì không biết rõ nên tin theo. Và hậu quả... chao ơi, sao mà lường nổi!
    Trân trọng!

    ReplyDelete
  3. Những điều thiêng liêng vẫn còn đó, vẫn đúng. Bài viết trên không hề nói đó là ngụy tạo. Sự ngụy tạo nằm ở cách chúng ta hiểu những thông điệp của tiền nhân như thế nào. Cách nghĩ, cánh hiểu của các học giả hiện nay đang đi lệch hướng khi phủ nhận các giá trị truyền thống, gạt bỏ mọi thông tin của quá khứ truyền về trong truyền thuyết. Phục nguyên lại lịch sử từ truyền thuyết không có nghĩa là bác bỏ những truyền thuyết đó.

    ReplyDelete
  4. Chào bạn,
    Xin trao đổi vài chuyện:
    Câu "Chế độ vương triều của người Việt cổ thì còn đến chậm hơn nhiều so với phía Bắc" chẳng có căn cứ gì, đó chỉ là cảm nhận. Nhớ chế độ đó của người Việt nhanh hơn nhiều thì sao? Hoặc bằng chính phía Bắc?
    Đoạn:" Xích Quỷ được cho là nhà nước sơ khai thành lập năm 2879 TCN, tức cách đây gần 5000 năm… trong khi bên Tàu vẫn ăn lông ở lỗ và thậm chí còn chưa xuất hiện chế độ thiện nhượng thì thật là dốt nát."
    Bạn có lẽ hơi nhầm niên đại. Sử Việt lấy năm 2879 TCN tức là tương đương với đời Đế Nghiêu của Hoa sử. Đế Nghiêu nhận ngôi của Hoàng Đế, đích thực theo lối thiện nhượng, rồi lại truyền ngôi cho Thuấn cũng theo lối thiện nhượng. Vậy sao bảo bên Tàu chưa xuất hiện chế độ đó vào những năm này?

    ReplyDelete
  5. Về chuyện “họ” của người Việt. Họ Hùng hoàn toàn không phải là “họ” theo kiểu dòng họ cha đặt cho con. Vì thế nó chẳng liên quan gì đến cách xác định niên đại cho thời điểm xuất hiện “họ” của bạn cả. Họ Hùng được hiểu là cả bộ tộc, thậm chí là vài tộc người đã thống nhất với nhau như trong truyện Hoàng Đế (họ Hữu Hùng) thống nhất các tộc của Viêm Đế (Viêm tộc), Xi Vưu (Cửu lê tộc) và Tây Lăng thị.
    Cũng vì họ Hùng này được gọi rộng như vậy nên 18 thế Hùng Vương không phải là 18 đời của 1 dòng họ cha truyền con nối mà là 18 triều đại luân chuyển giữa các dòng tộc khác nhau của cùng một họ Hùng. Những ý kiến phản bác của bạn đưa ra cũng rất gượng ép, chỉ là suy luận chưa có căn cứ để có thể bác đi được việc 18 triều Hùng.

    ReplyDelete
  6. Về câu"Hiện nay các bạn có thể tìm danh sách 18 đời vua Hùng trên google, với những cái tên như “Hùng Hiền”… thật sự nhảm nhí. Đó đều là danh hiệu người đời đặt cho chứ không phải tên họ của các ngài ấy. Chẳng hạn với “Hùng Hiền”, thực ra là một người tên “Hiền” hoặc chữ “Hiền” để ca ngợi đức tính của ngài ấy, ghép với “Hồng” là tên gọi chung của các bộ lạc. Thậm chí ở thời ngài “Hồng Hiền” còn sống, chưa chắc dân chúng đã gọi ngài như vậy, mà chỉ do người đời sau học theo cách chép sử của Tàu, không biết ngài họ gì (vì như đã phân tích, ở thời đó có thể chưa có “họ”), lại nghe sự tích “Hùng vương”, sau đó dùng cách hiểu ở thời đại mình rồi suy đoán ông này họ Hùng!
    Tư liệu dân gian, cha ông để lại chẳng có gì là nhảm nhí cả. Cho dù ông Hùng Hiền lúc sống người ta gọi ông là Đế Minh hay Hoàng Đế thì không có nghĩa là sau này trong sách vở không thể gọi ông ta là Hùng Hiền được. Vua chết còn có thụy hiệu. Và người ta vẫn dùng thụy hiệu để ghi chép sử sách hoặc để kể về vị vua đó, cho dù cái tên đó chưa hề có khi ông ta còn sống. Vì thế những cái tên của dân gian và truyền thuyết để lại hoàn toàn có nghĩa và chỉ những vị vua, những triều đại xác định, vì "dân không nói chơi". Chẳng ai đem việc tổ tiên thờ cúng ra đùa cả. Người dân đã đặt tên tất nhiên nó phải liên quan tới người được gọi tên đó.

    ReplyDelete
  7. Về đoạn: “Âu Cơ”. Đây không phải tên thật của bà, mà do sử Tàu chép lại. “Cơ” là mĩ từ để chỉ người con gái trong tiếng Hán, “Âu Cơ” thực chất là để nói người con gái của thị tộc Âu hoặc vùng đất Âu. Nếu nói như vậy, bất cứ người con gái nào của thị tộc Âu cũng có thể gọi là “Âu Cơ”? Ngày nay hiểu là thế, nhưng ở thời xưa, “cơ” là mĩ từ, nên “Âu Cơ” là để nói đến người con gái có thân phận cao trong tộc Âu (tộc trưởng hoặc con gái tộc trưởng)”
    Bạn nói đúng, Âu Cơ nghĩa là con gái của tộc Âu, tộc trưởng hoặc con gái tộc trưởng… Điều này tôi hoàn toàn đồng ý. Nói cách khác Âu Cơ là biểu tượng của tộc Âu, hoặc là biểu tượng vương quyền (người quản lý) tộc Âu… Như thế Âu Cơ chính là một trong 18 triều đại họ Hùng rồi, khi tộc Âu làm chủ quốc gia…
    Vài lời xin phản hồi vậy. Bạn có rảnh xin mời tiếp chuyện.

    ReplyDelete
  8. À, một số đoạn tôi chê bai "dốt nát"... này nọ trong bài viết đầu tiên không phải là chê bạn đâu nhé, vì mấy thông tin ấy thực ra bạn không trực tiếp đề cập đến. Khi viết những dòng đó là tôi đang nghĩ đến một số người khác, xin lỗi nếu gây hiểu nhầm đến bạn ^^

    ReplyDelete
  9. Bạn cứ trao đổi thoải mái.
    Tư duy duy lý của Tây học áp vào phương Đông không phải lúc nào cũng hữu dụng. Bạn gạt hết cả thần thoại, truyền thuyết dân gian, thì lấy cái gì mà nói về thời cổ, khi chữ viết chưa có?
    Nhà Hạ đâu phải thần thoại, không có chứng cớ gì... Trung Quốc không tìm thấy chứng cớ của nhà Hạ bởi vì nhà Hạ vốn không nằm ở Trung Quốc. Vì thế nó mới bị biến thành "thần thoại" hết. Trong khi nhà Hạ lại nằm chính ở Việt Nam, với nền văn hóa Hạ Long (long là vua, Hạ Long là vua Hạ) bắt đầu quãng 4000 năm lịch sử.
    4000 năm thì không còn là thiện nhượng nữa rồi. Nhà Hạ từ hạ Khải bước vào thời kỳ cha truyền con nối, chính thức vào thời kỳ mà ta gọi là lịch sử 4000 năm.
    Từ 5000 năm khi vua Hùng lập nước tới thời Hạ Khải - Lạc Long Quân là thời thiện nhượng của Nghiêu Thuấn Vũ, truyền thuyết Việt gọi là Đế Nghi - Lộc Tục - Sơn Tinh. Chưa phải "lịch sử" nhưng đã có thủ lĩnh, có nhà nước rồi.
    Hùng Hiền Vương là tiếng tam sao thất bản của Hiên Viên Hữu Hùng Hoàng Đế mà truyền thuyết Việt gọi là Đế Minh (Minh là sáng là hiển = hiền = hiên). Đây là vị vua Hùng đầu tiên, lập ra "họ Hùng". Họ ở đây chỉ cả một quốc gia, quốc và gia đi với nhau. Họ không phải chỉ là "gia" tộc như cách hiểu của phương Tây. Bạn lấy dẫn chứng ở Tây làm gì, vì văn minh phương Tây thời này đi sau phương Đông vài nghìn năm. Phương Đông có họ trước phương Tây nhiều.

    ReplyDelete
  10. Bạn nói tôi gạt hết tất cả thần thoại, dân gian... thì không đúng rồi. Tôi bám rất sát vào bằng chứng dân gian "con Lạc, cháu Hồng" và nhiều bằng chứng dân gian khác. Cái tôi dùng trong lập luận vấn đề là logic học, là phương pháp tư duy biện chứng... không liên quan đến Tây hay ta. Còn cái bạn dùng là gì? Nếu là suy diễn từ những câu chuyện thần thoại mà không có bất cứ bằng chứng nào... ok, tôi vẫn tôn trọng điều đó, bởi chúng ta đều đang đưa ra giả thuyết, dùng giả thuyết để phản biện nhau là việc làm không cần thiết.

    Có lẽ bạn biết trước chúng ta còn có những nền văn minh khác? Và bọc trăm trứng của Âu Cơ có thể đơn giản là cái đĩa bay, có nhiều người bước ra và dạy dỗ dân chúng còn đang ở thời kì ăn lông ở lỗ? Những câu chuyện về cỗ xe mặt trời, con chim phun lửa... trong thần thoại cả phương Đông và Tây có thể đều đang mô tả về máy móc của một nền văn minh khác. Đó cũng là một giả thuyết. Dĩ nhiên, cũng không cần bằng chứng hoặc lập luận nào cho nó.

    Bạn khẳng định nhà Hạ nằm ở... Hạ Long thì tôi không đồng tình, bởi nếu hiểu về vị trí địa lý của nhà Thương, lịch sử di dân của đông Á (dựa trên dữ liệu khảo cổ) xuất phát từ dãy Himalaya sau kỉ băng hà... bạn sẽ không đưa ra kết luận như vậy. Đồng ý rằng không phải vấn đề nào khoa học cũng chứng minh được, nhưng điều gì đã chứng minh được thì phải tin chứ?

    Dẫu sao, mọi việc đều có lý do của nó, đôi khi cách tiếp cận bất ngờ có thể cho ra những phát kiến bất ngờ. Tôi hy vọng điều đó từ bạn trong tương lai.

    ReplyDelete
  11. Lịch sử không nhất thiết phải di dân, nhất là thời kỳ đầu khi đất đai còn rộng.
    Bạn có thể nói rõ hơn chuyện di dân từ Hymalaya mà bạn nhắc đến? Vào thời kỳ nào? Theo hướng nào?
    Khi có thông tin cụ thể thì sẽ thấy, không có gì vô lý nếu Hạ ở Hạ Long, Thương ở Giang Tây, Ân mới lên tới Hà Nam. Từ Hạ Khải đến Ân Trụ Vương có cả ngàn năm để vật đổi sao dời đó. Chỉ riêng đời Bàn Canh đã 5 lần 7 lượt thiên đô đủ thấy trung tâm của Trung Hoa không nằm một chỗ qua thời Tam Đại.

    ReplyDelete
  12. Chê dốt mà chê đúng người biết mình dốt nhận mình dốt nghĩa là chê giỏi, chả ai dốt. Đồng ý người Việt xưa thờ mặt trời, chúng ta là con cháu của mặt trời. :D

    ReplyDelete